देशात पुन्हा विजेचा तुटवडा ; कोळशाचा पुरवठा कमी झाला, त्याचा परिणाम अनेक राज्यांमध्ये दिसून आला

By, Sachin Deshmukh - April 14, 2022 08:15:04

0

देश पुन्हा एकदा वीज संकटात सापडणार आहे का? जर तुम्ही परिस्थिती पाहिली, तर तुम्हाला असेच काहीतरी दिसेल. देशांतर्गत कोळशाचे उत्पादन फारसे वाढत नाही, तर कोळशावर चालणाऱ्या वीज प्रकल्पांवर विजेची मागणी वाढल्यामुळे अधिक उत्पादन करण्याचा दबाव आहे.Power shortage in the country again Coal supply has been reduced, which has affected many states

वृत्तसंस्था

नवी दिल्ली : देश पुन्हा एकदा वीज संकटात सापडणार आहे का? जर तुम्ही परिस्थिती पाहिली, तर तुम्हाला असेच काहीतरी दिसेल. देशांतर्गत कोळशाचे उत्पादन फारसे वाढत नाही, तर कोळशावर चालणाऱ्या वीज प्रकल्पांवर विजेची मागणी वाढल्यामुळे अधिक उत्पादन करण्याचा दबाव आहे.

दुसरीकडे, आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत कोळसा इतका महाग झाला आहे की, आयात केलेल्या कोळशापासून वीज निर्मिती करणाऱ्या कारखान्यांनी आयात करणे जवळपास बंद केले आहे. केंद्रीय ऊर्जा मंत्रालयालाही परिस्थितीची जाणीव आहे.

भिवंडी : कोळशाचा कंटेनर झोपडीवर पलटला , ३ मुलींचा मृत्यू

सरकारने घेतला आढावा

हेच कारण आहे की मंगळवारी ऊर्जा मंत्री आर. के. सिंह यांनी आयातित कोळसा आधारित प्रकल्प तसेच राज्यांमधून आयात केलेल्या कोळशाच्या स्थितीचा आढावा घेतला. देशांतर्गत कोळशाची समस्या लक्षात घेता त्यांनी सर्व औष्णिक प्रकल्पांमध्ये 10 टक्के आयात कोळसा देशांतर्गत कोळशामध्ये मिसळण्याची सूचना केली आहे, परंतु ज्या प्रकारे कोळसा महाग झाला आहे, ते पाहता या सूचनेची अंमलबजावणी करणे अशक्य वाटते.

कोळसा पुरवठा 8.4 दिवसांचाच राहिला

केंद्र सरकारच्या आकडेवारीनुसार, 1 एप्रिल 2022 पर्यंत, देशातील कोळसा-आधारित ऊर्जा प्रकल्पांमध्ये वीज निर्मितीसाठी 9.4 दिवसांचा कोळसा होता. 12 एप्रिल रोजी त्यांच्याकडील कोळशाचा पुरवठा 8.4 दिवसांवर आला आहे. तर नियमानुसार या संयंत्रांमध्ये 24 दिवसांचा साठा असायला हवा. गेल्या वर्षीच्या ऑक्टोबर-नोव्हेंबर 2021 च्या तुलनेत कोळसा पुरवठ्याची स्थिती अजूनही चांगली असली, तरी ज्या प्रकारची चिन्हे दिसत आहेत ती चिंताजनक आहेत.

वीज खंडित बातम्या

गुजरात, महाराष्ट्र, बिहार, झारखंड, हरियाणा, तामिळनाडू, आंध्र प्रदेश या राज्यांमधून अधिकृत वीज कपात वाढत असल्याच्या बातम्या आहेत. एक कारण म्हणजे अतिउष्णतेमुळे विजेची मागणी वाढू लागली आहे आणि दुसरे कारण म्हणजे आयात केलेल्या कोळशावर आधारित खासगी क्षेत्रातील वीज कंपन्यांच्या कारखान्यांमधून उत्पादनाची पातळी सातत्याने कमी होत आहे.

कोळशाची किंमत प्रति टन $ 400 होती

आंतरराष्ट्रीय बाजारात कोळशाची किंमत, जी काही काळापूर्वी 400 डॉलर प्रति टनपर्यंत घसरली होती, ती आता 300 डॉलर प्रति टनपर्यंत खाली आली आहे. दुसरीकडे, आयातित कोळशावर आधारित वीज प्रकल्पांचे म्हणणे आहे की प्रति टन $150 पेक्षा जास्त खर्च करून देशात कोळसा आणून वीज निर्मिती करण्यात काहीच अर्थ नाही.

याचे कारण असे की याआधी त्यांना देशांतर्गत बाजारात 20 रुपये प्रति युनिटपर्यंत वीज विकण्याची परवानगी होती, परंतु एप्रिल 2022 च्या पहिल्या आठवड्यात वीज नियामक आयोगाने ही मर्यादा कमी करून 12 रुपये प्रति युनिट केली आहे. देशातील आयात कोळशावर आधारित ऊर्जा प्रकल्पांची क्षमता 16,730 मेगावॅट आहे.